Przeciążone płuca

W pierwszej kolejności skutki zanieczyszczeń powietrza dotykają układu oddechowego. Większe cząsteczki pyłów zawieszonych (PM10) są zatrzymywane przez nabłonek jamy gardłowo-nosowej i zalegają w śluzówce, wywołując przewlekły nieżyt nosa i nawracające zapalenia krtani. Z kolei mniejsze cząsteczki (PM2,5) trafiają aż do pęcherzyków płucnych, gdzie zwiększają ryzyko zapalenia oskrzeli, astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)². W wielu przypadkach doprowadzają nawet do nowotworu płuc lub innych narządów, takich jak mózg i szyjka macicy.

Co więcej, to oddziaływanie zaczyna się już w okresie prenatalnym, powodując, że dzieci, których matki przebywały w ciąży w zanieczyszczonym środowisku, mogą mieć gorzej rozwinięty układ oddechowy, co będzie skutkowało mniejszą pojemnością płuc i częstszym występowaniem infekcji. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem powoduje też większą częstotliwość występowania astmy, zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli.

Smog otwiera drogę koronawirusowi

Wpływ zanieczyszczeń na rozwój infekcji ma szczególne znaczenie w dobie pandemii koronawirusa. Smog, pyły zawieszone czy spaliny osłabiają śluzówki, ułatwiając patogenom przedostanie się do organizmu. Dodatkowo badacze z Harvardu dowiedli, że większa ekspozycja na PM2,5 przekłada się na wyższe wskaźniki śmiertelności z powodu COVID-19³! Szacuje się nawet, że w Polsce blisko ⅓ zgonów wywołanych przez koronawirusa może mieć związek z poziomem zanieczyszczenia powietrza⁴.

Zanieczyszczenia a kłopoty z sercem i... mózgiem

To nie koniec. Wzrost stężenia pyłów jest odpowiedzialny za zwiększone ryzyko choroby niedokrwiennej oraz niewydolność serca. Podejrzewa się, że za schorzenia układu sercowo-naczyniowego mogą odpowiadać nasilenie stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego, a także wzrost ciśnienia tętniczego pojawiające się w wyniku zanieczyszczenia powietrza⁵.

Interesujące są również wyniki kilku badań, w których częstsze występowanie oporności na insulinę i cukrzycę typu 2 powiązano ze zwiększonym stężeniem pyłów w powietrzu⁶. Osoby bardziej narażone na smog zdecydowanie częściej mają też nadwagę⁷.

Cząsteczki zanieczyszczeń powietrza mogą nawet gromadzić się w ludzkim mózgu, co prawdopodobnie przyczynia się do powstawania i rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, takich jak alzheimer⁸. Z kolei dzieci narażone na wysokie poziomy smogu gorzej wypadają w testach na inteligencję, mają problemy z koncentracją i skupieniem uwagi oraz gorszą pamięć.